KARİYER KONUSUNA GENEL BİR BAKIŞ

Kariyer Kavramı:

Kariyer, Fransızca ”carrierre” İngilizce ”career” kelimesinin karşılığı olarak Türkçe ’ye çevrilmiştir.
Kelimenin sözlük anlamı taş ocağı, koşu yeri, yol, geçit, arena, mecazi anlamda ise yaşam, ömür, meslektir.
Meslek, diplomatik kariyer, bir meslekte aşılması gereken aşamalar, yaşamda seçilen yön, arena gibi anlamlarda da kullanılmaktadır.
Kariyer kelimesinin Türkçe de sözlük anlamı bir meslekte uzmanlıktır.
Kariyer, belirli bir meslekte gelişmeyi, çalışılan organizasyon içinde hiyerarşik olarak sürekli yükselmeyi veya yatay olarak mesleğinde uzmanlaşmayı ifade eder.
Yaptığı meslekte ve çalıştığı işte tatmin olmak kariyer mutluluğu sağlar.

Kariyer Planlaması Kavramı:

Kariyer planlaması kişisel yeteneklerin gelecekte kullanılması için bireyin kendini ve çevresini dikkate alarak, kariyer hedefleri belirlemesi ve bu hedeflere ulaştıracak faaliyetlerin düzenlenmesi çabasıdır.
Kariyer planlama, birey açısından bireyin mesleki gelişimini planlama olurken kurumsal açıdan kariyer planlama ise, bireyin kurum içindeki mesleki gelişimini ve terfilerini planlamasıdır.
Görüldüğü gibi kariyer planlama kişisel ve kurumsal olarak ikiye ayrılsa da bir sistem olarak ele alındığında kişi ve organizasyon ikisi birden sisteme katılırlar.

Kariyer planlamasında genellikle aşağıdaki amaçlara hizmet edilir:

Bireylerin edindikleri bilgi birikimi ile geleceklerini kontrol edebilme yeteneklerinin gelişmesi
İnsan kaynaklarının etkin kullanımı
Yükselme ihtiyaçlarının tatmini için işgörenlerin değerlendirilmesi
Yeni ve farklı bir alana giren işgörenin değerlendirilmesi
İyi eğitim ve kariyer olanaklarının bir sonucu olarak iş başarımının yükseltilmesi
İşgörenlerin tatmininin, sadakatinin ve işe bağlılığının sağlanması
Bireysel eğitim ve gelişme ihtiyaçlarının daha iyi belirlenmesidir.

Kariyer planlamasını yapma sorumluluğu bireylere aittir. Olumlu etkileri ise;

İşletme içinden terfi etme imkânı oluşturduğundan çalışanlara yükselme fırsatı sağlar.
Daha iyi bir iş, daha çok para, artan sorumluluk, hareketlilik verimlilik artırma becerisi kazanır.
Kişinin gelişimi arttırır.
Bireyi motive eder, ilerlemelerini sağlar.
Çalışanların spesifik konularda kariyer hedeflerini belirleyerek potansiyel yeteneklerini harekete geçirmelerini sağlar.
Bireyleri psiko-sosyal doyuma ulaştırır.

Kariyer Devreleri:

Birey hayalindeki iş yaşamı ile gerçek iş yaşamını kafasında uyumlaştırmaya çalışırken, çalışma yaşamı boyunca çeşitli devrelerden geçer. Bireyler kariyerlerine ilk başlarda çocukluk yıllarında karar vermeye başladığı hiçbir zaman unutulmamalıdır. Bilinçli kariyer tercihleri, kariyer planlamasında baz alındığı için; çocuklukta kurulan hayaller uygun adımlarla desteklenmedikçe kariyer planlaması kabul edilemez. Kariyer devrelerini zaman boyutuyla ele aldığımızda kariyerin beş aşamadan oluştuğunu görebiliriz.

Keşfetme-Arama Aşaması (0-25 yaş): Bu dönem; bizlerin sizlere şuanda destek önerdiğimiz dönemlerden birisidir. Kariyerin kuluçka dönemidir. En önemli dönemdir. Hayat Boyu Kariyer Mutluluğunun sağlanabilmesi bu dönemdeki çabalar ile doğru orantılıdır. Erken teşhis ve analiz dönemdir. Zaman ve ekonomik kayıplara sebep olan kariyer zikzakları veya umutsuzlukları bu dönemdeki ihmallerdir. Bu dönem dikkat ve uzman desteklerine ihtiyaç duyar.

Kurma Aşaması (26-35 yaş): Bu dönem mesleki arayışların veya daha iyilerinin araştırıldığı bir dönemdir. Kariyerinde mutlu olanlar bu dönemde yatay veya dikey kariyer planlarını yapıyorlar demektir. Mutlu olmayanlar ise cesaretleri olanlar dışında kaderlerine rıza gösterirler. Cesareti olanlar geçte olsa mutluluk arayışı için daha büyük bedeller ödeyerek kayıplarını en aza indirmenin çabasındadır. Ve bizim destek olmayı önerdiğimiz diğer bir dönemdir.

Kariyer Ortası Aşaması (36-50 yaş): Bu dönemde; Dikey Kariyer planlarının peşine düşenler, bulundukları organizasyon içinde hiyerarşik olarak yukarıya doğru yükselmeye başlamışlardır ve yükselmişlerdir. Yatay Kariyer planlayanlar ise mesleklerinin en iyisi olma peşinde ve uzmanlaşma çabasındadırlar.

Kariyer Sonu (51-65 Yaş) : Bu dönem; Dikey Kariyerini planlamayı tercih edenlerin yöneticilik tecrübelerini aktardığı ve paylaşmak istediği dönemdir. Kariyerini yatay planlayanlar ise uzmanlıklarının zirvesindedirler ve danışanları bu dönemde bir hayli fazladır.

Azalma / Emeklilik (65 -75 Yaş): Bu dönem esasında kariyerin tam tepe noktası ve en verimli olabilecek bir zaman dilimidir. Danışmanlıklar bu dönme rastlar. Resmi olarak emeklilik hazırlığında olunsa veya emekli olsak bile, sevenlerimizin, çalışanlarımızın ve takip edenlerimizin bize en çok ihtiyaç duyduğu dönemdir.